Yatırımlarda Devlet Yardımları ile, ülkemiz kaynaklarının katma değeri yüksek, bölgesel gelişmişlik farklılığını gidermeye yönelik, büyük ölçekli ve stratejik yatırımlara yönlendirilmesini amaçlamaktadır. 19.06.2012 tarihli Resmi gazetede yayınlanan "Yatırımlarda Devlet yardımları hakkında karar" günümüze kadar muhtelif değişiklikler geçirmiş olup, güncel hali aşağıda özetlenmeye çalışılmıştır.
Kimler Yararlanabilir
Türkiye’deki Yatırım Teşvik Programı kapsamındaki uygulamalarla sağlanan desteklerden, her bir uygulamanın gerektirdiği koşulları sağlamak kaydı ile;
- * Gerçek kişiler, adi ortaklıklar, sermaye şirketleri, birlikler, kooperatifler, iş ortaklıkları,
- * Kamu kurum ve kuruluşları,
- * Kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üniversiteler
- * Dernekler ve vakıflar
- * Yurt dışındaki yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubeleri
4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanununa göre yabancı ülkelerin vatandaşlığına sahip olan gerçek kişiler ve/veya yabancı ülkelerin kanunlarına göre kurulmuş (şirketler gibi) tüzel kişiler tarafından Türkiye'de kurulan şirketler, Türk şirketi statüsünde oldukları için Yatırım Teşvik Programı kapsamındaki desteklerden yerli yatırımcılarla eşit koşullarda faydalanma hakkına sahiptir.
"Yatırımlarda devlet yardımları hakkında karar" da yer alan teşvik araçları aşağıdaki başlıklar altında kısaca tanımlanmıştır.
Sigorta primi işveren hissesi desteği : Bölgesel, Büyük Ölçekli ve Stratejik Yatırımlarda belge konusu yatırımla sağlanan ilave istihdam için yatırımcı tarafından ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının belirli bir süre için Bakanlık tarafından karşılanmasıdır. Bu destekten faydalanabilmek için projenin tamamlanmış olması ve tamamlama vizesinin yapılması gerekmektedir.
Faiz desteği : Faiz Desteği, bölgesel teşvik uygulamaları (üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı bölgeler) ve stratejik yatırımlar ile AR-GE ve çevre yatırımları kapsamında desteklerden yararlanacak yatırımlar için teşvik belgesi kapsamında kullanılan en az bir yıl vadeli yatırım kredileri için sağlanan bir finansman desteğidir. Teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının %70’ine kadar kullanılan krediye ilişkin ödenecek faizin veya kâr payının belli bir kısmı azami ilk beş yıl için ödenmek kaydıyla Bakanlığımızca karşılanmaktadır
Büyük ölçekli yatırımlar; Ülkemizin ar-ge ve teknoloji kapasitesini artırma ve uluslar arası rekabette avantaj yaratma potansiyeli olan on iki sektörde asgari 50 milyon TL tutarındaki yatırımlara özgü teşvik oranları de belirlenmiştir. Büyük ölçekli yatırımlara özgü teşvik oranları de illerin gelişmişlik seviyesi ve yatırımın organize sanayi bölgesinde yapılmasına göre farklılıklar göstermektedir.
Saygılarımla,
Müslüm Oymak
Bankacı - Finance Director
Not: Yukarıdaki bilgi ve değerlendirmeler sadece bilgilendirme amaçlı olup herhangi bir taahhüt içermemektedir. Yatırımlarda devlet yardımlarından faydalanmak isteyen karar vericilerin bu konudaki mevzuatın güncel halini incelemesi ve uzman desteği alması gerekmektedir.
Yararlanılan Kaynaklar:
1- 19.06.2012 Tarihli Resmi gazete
2- 13.10.2012 Tarihli Resmi gazete
3- 15.02.2013 Tarihli Resmi gazete
4- 30.05.2013 Tarihli Resmi gazete
5- 09.05.2014 Tarihli Resmi gazete
6- 06.08.2014 Tarihli Resmi gazete
7- 25.09.2014 Tarihli Resmi Gazete
8- www.tesvik.gov.tr/
9- www.ekonomi.gov.tr
"Yatırımlarda devlet yardımları hakkında karar" da yer alan teşvik araçları aşağıdaki başlıklar altında kısaca tanımlanmıştır.
KDV istisnası : KDV İstisnası, teşvik edilen yatırım kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için katma değer vergisinin ödenmemesidir.
KDV İadesi : KDV İadesi, sabit yatırım tutarı 500 milyon Türk Lirasının üzerindeki Stratejik Yatırımlar kapsamında gerçekleştirilen bina-inşaat harcamaları için ödenen KDV’nin iade edilmesidir.
KDV İadesi : KDV İadesi, sabit yatırım tutarı 500 milyon Türk Lirasının üzerindeki Stratejik Yatırımlar kapsamında gerçekleştirilen bina-inşaat harcamaları için ödenen KDV’nin iade edilmesidir.
Gümrük Vergisi Muafiyeti : Gümrük Vergisi Muafiyeti, teşvik edilen yatırım kapsamında yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için ithalat rejimi kararında belirtilen gümrük vergisinin ödenmemesidir. Fasıllar bazında Gümrük Vergi Oranları “İthalat Rejimi Kararı” eki listelerde belirtilmektedir.
Vergi indirimi : Yatırımcı tarafından ödenecek gelir veya kurumlar vergisinin, yatırımın niteliğine göre projenin tabi olacağı yatırım teşvik uygulamasının sağladığı indirimli vergi oranından ödenmesi yoluyla yine bu uygulamanın sağladığı ve yapılan sabit yatırım tutarının belirli bir yüzdesine tekabül eden yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirim hakkından yararlanılmasıdır.
Sigorta primi işveren hissesi desteği : Bölgesel, Büyük Ölçekli ve Stratejik Yatırımlarda belge konusu yatırımla sağlanan ilave istihdam için yatırımcı tarafından ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının belirli bir süre için Bakanlık tarafından karşılanmasıdır. Bu destekten faydalanabilmek için projenin tamamlanmış olması ve tamamlama vizesinin yapılması gerekmektedir.
Sigorta primi işçi hissesi desteği : 6. Bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenen teşvik belgesi kapsamı yatırımlarla sağlanan ilave istihdam için yatırımcı tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenmesi gereken sigorta primi işçi hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının Bakanlıkça karşılanmasıdır. Sigorta Prim desteğinden sadece 6. Bölgede gerçekleştirilen Bölgesel, Büyük Ölçekli ve Stratejik yatırımlar yararlanabilmektedir. Sigorta Primi Desteğine ilişkin tutar bakımından herhangi bir üst sınır bulunmamakla birlikte, uygulama süresi 10 yıldır.
Yatırım yeri desteği : Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiş büyük ölçekli yatırımlar, stratejik yatırımlar ve bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, yatırımın yapılacağı ilde yatırıma uygun arazi-arsa olması halinde ihale yoluyla yatırım yeri tahsis edilebilir.
Faiz desteği : Faiz Desteği, bölgesel teşvik uygulamaları (üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı bölgeler) ve stratejik yatırımlar ile AR-GE ve çevre yatırımları kapsamında desteklerden yararlanacak yatırımlar için teşvik belgesi kapsamında kullanılan en az bir yıl vadeli yatırım kredileri için sağlanan bir finansman desteğidir. Teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının %70’ine kadar kullanılan krediye ilişkin ödenecek faizin veya kâr payının belli bir kısmı azami ilk beş yıl için ödenmek kaydıyla Bakanlığımızca karşılanmaktadır
Gelir vergisi stopajı desteği : 6. Bölgede gerçekleştirilecek tüm yatırımlar için düzenlenen teşvik belgesi kapsamı yatırımlarla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken gelir vergisi stopajının terkin edilmesidir. Sadece 6. Bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülür. Gelir Vergisi Stopajı Desteğine ilişkin herhangi bir üst sınır bulunmamakta olup, 10 yıl süreyle uygulanır.
Yatırımlarda devlet yardımları belirli kıstaslara göre yapılmaktadır. Öncelikli olarak İllerimiz ekonomik ve sosyal gelişmişlik seviyesine göre altı farklı guruba ayrılmış olup, gelişmişlik seviyesine göre bölgesel teşvik uygulamaları da değişmekte, gelişmişlik seviyesi düştükçe teşvik oranları da yükselmektedir. Yatırımın Organize Sanayi bölgesinde yapılması halinde bir alt bölgenin teşvik oranları uygulanmaktadır. Örneğin 3.grup ildeki Organize Sanayi Bölgesine yatırım yapılması halinde 4. grup illere özgü yatırımlarda devlet yardımları uygulanmaktadır.
Büyük ölçekli yatırımlar; Ülkemizin ar-ge ve teknoloji kapasitesini artırma ve uluslar arası rekabette avantaj yaratma potansiyeli olan on iki sektörde asgari 50 milyon TL tutarındaki yatırımlara özgü teşvik oranları de belirlenmiştir. Büyük ölçekli yatırımlara özgü teşvik oranları de illerin gelişmişlik seviyesi ve yatırımın organize sanayi bölgesinde yapılmasına göre farklılıklar göstermektedir.
Öncelikli yatırımlar; Bazı yatırırım konuları öncelikli olarak belirlenmiş olup, bu konularda yapılacak yatırımlar, yatırım yerine bakılmaksızın beşinci bölgeye sağlanan teşviklerden faydalanabilecektir. Beşinci bölge Organize Sanayi Bölgesinde, altıncı bölgede ve altıncı bölge organize sanayi bölgelerinde yapılacak yatırımlara daha fazla teşvikler sağlanmaktadır.
Stratejik yatırımlar; İthalat bağımlılığı yüksek ürünlerin üretilmesini teşvik etmek amacıyla, bölgesel farklılığa gidilmeksizin, bölgesel veya büyük ölçekli yatırımlara nazaran daha avantajlı teşvikler verilmektedir. Stratejik yatırımlar için bir liste oluşturulmamış bunu yerine,
- Sabit yatırım tutarının en az 50 milyon TL olması
- Yurt içi üterim kapasitesinin ithalattan az olması,
- Asgari % 40 katma değer sağlaması
- Üretilecek ürünün yıllık ithalat değerinin en az 50 milyon USD olması
koşulları belirlenmekle yetinilmiş ve bu koşulların tamamını sağlayan yatırımların stratejik yatırımlar kapsamında "yatırımlarda devlet yardımları hakkında karar" da yer alan teşviklerden faydalanması kararlaştırılmıştır.
Genel Yatırım teşvik uygulaması ; Bölgesel, büyük ölçekli veya stratejik yatırım teşvik uygulamalarına göre teşvik kapsamında olmayan yatırımlar, asgari yatırım tutarının 1.000.000 TL (2,3,4,5,6. bölgeler için 500.000 TL) olması, yatırım konusunun teşvik edilmeyecek yatırımlar listesinde olmaması ve teşvik edilmesi belirli şartlara bağlanmış yatırımlarda bu koşulların sağlanmış olması kaydıyla belirli ölçüde yatırımlarda devlet yardımlarından faydalanmaktadır. Bu yatırımlar, prensip olarak sadece KDV istisnası ve Gümrük vergisi teşviğinden faydalanmaktadırlar. Bu yatırımın altıncı bölgede yapılması halinde ilaveten Gelir Vergisi stopajı teşviğinden de faydalanması söz konusu olabilmektedir.
Saygılarımla,
Müslüm Oymak
Bankacı - Finance Director
Not: Yukarıdaki bilgi ve değerlendirmeler sadece bilgilendirme amaçlı olup herhangi bir taahhüt içermemektedir. Yatırımlarda devlet yardımlarından faydalanmak isteyen karar vericilerin bu konudaki mevzuatın güncel halini incelemesi ve uzman desteği alması gerekmektedir.
Yararlanılan Kaynaklar:
1- 19.06.2012 Tarihli Resmi gazete
2- 13.10.2012 Tarihli Resmi gazete
3- 15.02.2013 Tarihli Resmi gazete
4- 30.05.2013 Tarihli Resmi gazete
5- 09.05.2014 Tarihli Resmi gazete
6- 06.08.2014 Tarihli Resmi gazete
7- 25.09.2014 Tarihli Resmi Gazete
8- www.tesvik.gov.tr/
9- www.ekonomi.gov.tr
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder